Sonbaharın sonlarına yaklaşıldığı bu günlerde, Türkiye genelinde yaşanan zirai don olayları çiftçilerin ve tarım sektörü temsilcilerinin gözlerini korkutmaya başladı. 36 ilde meydana gelen bu don olayları, tarım ürünlerinde kayıplara neden olurken, aynı zamanda çiftçilerin ekonomik durumunu da olumsuz etkiledi. Bu durum, tarımsal üretim sürecinde gerekli önlemlerin alınmaması ve iklim değişikliği ile de bağlantılı olarak dikkat çekici bir kriz yaratmaktadır.
Zirai don, genellikle gece ve sabah saatlerinde sıcaklıkların ani düşmesi sonucu meydana gelen bir doğa olayıdır. Bunun sonucunda, henüz olgunlaşmamış veya yeni filizlenen bitkiler hasar görebilir. Türkiye'nin birçok bölgesinde, özellikle geç don olaylarının yaşanması, çiftçilerin mahsullerini koruma konusunda büyük zorluklar yaşamalarına yol açtı. Soğuk havanın etkili olduğu toplamda 36 ilde, tarımsal ürünlerde yüzde 50'ye varan kayıplar yaşandı. Bu kayıplar, tarım sektöründe yer alan çalışanların geçim kaynaklarını tehlikeye atarken, genel olarak ülke ekonomisine de olumsuz yansıyacaktır.
Zirai don, özellikle buğday, arpa, sebze ve meyve gibi tarım ürünlerinde etkili olup, birçok çiftçinin ekinlerini bir anda yok edebilir. Çiftçiler, don olaylarından korunmak için çeşitli önlemler almak zorunda kalmışlardır. Tarım Bakanlığı, bu duruma karşı çiftçilerin don olaylarını önceden tahmin etmelerini kolaylaştıracak meteorolojik verileri sağlayarak yardım etmektedir. Ancak bu önlemler, her çifti ulaşamadığı için yeterli olmamaktadır.
Tarım sektöründe zirai don olaylarıyla başa çıkabilmek için çiftçilerin birçok önlem alması gerekmektedir. Bunlar arasında en önemlisi, yerel meteoroloji raporlarını takip edip, hava durumu tahminlerini dikkate almaktır. Ayrıca, don riski olan dönemlerde ekim alanlarında malç kullanarak toprağın sıcaklığını artırmak oldukça etkili bir yoldur. Malç kullanımı, toprağın su tutma kapasitesini de artırarak bitkilerin gelişiminde büyük rol oynamaktadır. Bunun yanında, salkım başları ve meyve ağaçları için koruyucu örtüler kullanmak da önemli bir tedbirdir.
Çiftçilerin, don olaylarının tarihlerini ve meydana geldiği sıcaklık aralıklarını not alarak, gelecek yıllarda daha iyi bir program oluşturması önerilmektedir. Tarım Bakanlığı'nın geliştirdiği proje ve uygulamalar ile bu tür durumların azaltılması hedeflenmektedir. Özellikle destekleme programları ve eğitimlerle çiftçilerin bilgi düzeyinin artırılması, tarımsal üretkenliği artıracağı gibi, don mağduru olanların kayıplarını da minimize edilecektir. Ülke genelinde bu tür dayanışmaların artırılması ve tarım sigortası gibi alanlarda daha fazla teşvikler sağlanması büyük önem taşımaktadır.
Tüm bu yaşananların ışığında, tarım sektörünün sadece çiftçiler için değil, ülke ekonomisi açısından da vazgeçilmez bir alan olduğu bir kez daha anlaşıldı. Çiftçilerin yaşadığı bu sıkıntıların çözümü, yalnızca yerel hızla alınacak önlemlerle değil; aynı zamanda ulusal düzeydeki politikaların da geliştirilmesiyle mümkündür. Türkiye'nin tarımsal üretim kapasitesini korumak adına, zirai don gibi doğal felaketlere karşı tetikte olmak gerektiği unutulmamalıdır.
Sonuç olarak, 36 ilde yaşanan zirai don olayları, tarım sektörünün geleceği için bir uyarı niteliğindedir. Çiftçilerin ve tarım sektörünün dikkatini çekmek, gelecekte yaşanacak benzer felaketlerin önüne geçmek adına yapılacak olan çalışmaların ne kadar önemli olduğunu göstermektedir. Tarım, yalnızca bir sektör değil; aynı zamanda bir yaşam biçimidir. Bu yüzden, bu yaşam biçimini korumak için tüm kesimlerin üzerine düşeni yapması gerekmektedir.
